کشت گلخانه ای چیست؟

در این مقاله همراه شما مخاطبین عزیز مجموعه تجهیزات گلخانه ای همیشه بهار هستیم با پاسخ به این سوال که کشت گلخانه ای چیست؟ یا اصلا گلخانه به کجا گفته می شود؟ این ها همه سوالاتی است که هر فردی که می خواهد وارد کسب و کار گلخانه و کشت گلخانه ای شود باید از خود بپرسد. برای کشت گلخانه ای باید انواع گیاهانی که شما تصمیم به کشت آنها را دارید، هر یک جداگانه شرایط کشت مختلفی از نظر دمایی، رطوبت و میزان نور دارند.
به طور کلی هر یک از گیاهان برای داشتن رشد مطلوب نیاز به شرایط خاصی از نظر شدت نور، دمای روزانه، دمای شبانه، میزان رطوبت نسبی هوا و رطوبت خاک دارند. برای تولید و پرورش تجاری گیاهان با کیفیت بالا و در تمام طول سال باید شرایط محیطی مطلوب به همراه کنترل عوامل خسارت زا نظیر باد، طوفان های ویرانگر، سرما و یخبندان و ... از طریق ساختمانی بنام گلخانه هستیم که به عنوان محیط کنترل شده مطرح می گردد و با توجه به نیاز روزافزون بازار، چه از نظر تولید گل و گیاهان زینتی و چه از نظر سبزیجات و صیفی جات خارج از فصل این روش تولید امروزه به یکی از سود آورترین بخشهای کشاورزی تبدیل شده است که البته سرمایه گذاری اولیه فراوانی را نیز طلب می کند. با توجه به سرمایه گذاری زیادی که در این زمینه صورت می گیرد فقدان مدیریت صحیح در احداث گلخانه، انتخاب مکان، نوع گلخانه و پوشش آن باعث عدم بهره وری مناسب از سرمایه و امکانات خواهد شد. شما با بهره برداری از تجهیزات گلخانه ای همیشه بهار به دلیل کیفیت ساخت بالا و دقیقی که دارند، موفقیت محصولات گلخانه خود را تضمین می کنید.

تعریف گلخانه

شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که گلخانه چیست؟ یا تعریف گلخانه به طور کلی چیست؟
گلخانه (به انگلیسی Greenhouse) به فضای محدودی اطلاق می­ شود که قابلیت کنترل شرایط محیطی مناسب را برای رشد گیاهان از نواحی مختلف در طی فصول مختلف یک سال داشته باشد. طبق این تعریف از جمله عملکرد گلخانه، فراهم کردن شرایط محیطی لازم و مورد نیاز محصولی معین است.گل­خانه­ ها بر حسب اینکه چه نوع مصالح ساختمانی در آن ها بکار برده شده است به نوع ثابت و متحرک تقسیم بندی می شوند.گلخانه ­های ثابت، به گل­خانه­ هایی گفته می شود که مصالح ساختمانی بکار رفته در آن ها از جنس پایدار و با دوام باشد. پس باید سالیان سال از آن ها استفاده کرد. انواع گلخانه ها با استفاده از تجهیزات گلخانه ای مختلف به رشد مطلوب گیاهان کمک می کنند. در این میان استفاده از تجهیزات گلخانه ای با کیفیت و مدرن اهمیت بالایی پیدا می کند. اگر به پیشرفت گلخانه خود از نظر کمی و کیفی اهمیت می دهید، بهتر است از تجهیزات گلخانه ای با کیفیت استفاده کنید.

محل احداث گلخانه

یکی از اولین تصمیماتی که باید اتخاذ شود، این است که گلخانه به صورت یک واحد جداگانه، در تماس باساختمان های موجود و یا بصورت بخشی از ساختمانهای جدید ساخته شود. محل احداث و راه اندازی گلخانه اهمیت بالایی دارد چراکه بایستی فضای کافی برای کشت گیاهان و تجهیزات را داشته باشد و در صورت کمبود فضا با مشکلات زیادی مواجه می شوید که نهایتا منجر به کاهش بهره وری از محصولات می گردد. دو مدل از گلخانه های قابل ساخت، گلخانه های مستقل و گلخانه های متصل به هم هستند.گلخانه های متصل به هم معمولاً هزینه های ساخت و گرمایش کمتری داشته و دسترسی آسانتری دارند، اما گیاهان نورکمتری دریافت می کنند. گلخانه های متصل به هم باید رو به جنوب ساخته شوند. یک گلخانه مستقل می تواند در محلی دورتر از ساختمانهای موجود ساخته شود. گیاهان در چنین گلخانه ای نور خورشید را از همه جهات دریافت می کنند. این گلخانه ها از لحاظ ساخت و سیستم حرارتی بسیار گران هستند و هزینه های فوق العاده ای برای خطوط آب و برق لازم دارند. یک گلخانه می تواند در هراندازه ای ساخته شود اما کوچکترین گلخانه ای که می توان در نظر گرفت چیزی در حدود ۲۰۰ فوت مربع است (۱۸.۴ متر مربع ). گلخانه های کوچکتر به نسبت از لحاظ ساخت و عملکرد بسیار گران هستند. دلیل بالاتر بودن هزینه های گلخانه های کوچک لزوم استفاده از تجهیزات مدرن تر و گران تر است. بهتر است که با فراهم ساختن فضای وسیع تری به افزایش راندمان محصولات و سرعت رشد آنها کمک کرد.

برای ساخت و بهره برداری گلخانه بایستی مواردی را رعایت کرد تا گلخانه خوب و مناسبی را داشته باشیم در ادامه به ذکر چند مورد می پردازیم:
۱. دسترسی به راههای حمل و نقل که با احداث هر چه نزدیکتر به راههای اصلی این مشکل به حداقل می رسد.
۲. نوع سوخت مصرفی در گلخانه؛ در مناطقی که امکان دسترسی به گاز طبیعی وجود دارد می توان با کاربرد این سوخت ارزان هزینه ها را به مقدار زیادی در تولید فصل سرما کاهش داد.
۳. دسترسی به منابع آب با کیفیت و کمیت مناسب.
۴. اثرات محیطی؛ جایی که دائماً دارای آب و هوای نامساعد، بارانهای شدید، سایه ناشی از واقع شدن در دامنه شمالی کوههای بلند و یا درختان سربه فلک کشیده می باشد مناسب احداث گلخانه نیست. شدت نور یکی از عوامل تعیین کننده محسوب می گردد.
۵. نوع محصولی که در برنامه تولید قرارمی گیرد. با توجه به اینکه گرایشها به سمت تولید اختصاصی محصولات است و دستور کار تولید پس از مطالعه ابتدایی بازار داخلی و خارجی مشخص می گردد قبل از احداث ، ابتدا بایستی تعیین کنند که چه محصولی تولید شود سپس تصمیم به احداث گلخانه در منطقه و اقلیمی مناسب آن محصول بگیرید. در نظر داشتن قوانین مربوط به زمین محدوده های شهری و احداث و بهره برداری از گلخانه ها و ....
۶. محل احداث بایستی حتی الامکان مسطح باشد چرا که در صورت ناهمواری و شیبدار بودن، ایجاد یک گلخانه بزرگ با مشکلات و هزینه های زیادی برای تسطیح همراه خواهد بود.

یکی دیگر از مواردی که باید در ساخت گلخانه لحاظ شود، جهت ساخت ساختمان است چراکه دیوار ها و اسکلت ساختمان در تامین نور ساختمان بسیار موثر هستند. اسکلت گلخانه سایه ایجاد می کند و با توجه به زاویه تابش این سایه ها متفاوت است لزوم توجه به این امر بویژه در تولید زمستانه حائز اهمیت است چرا که تغییرات اندکی دردرصد نور رسیده به گیاهان می تواند نقش بسزایی در کمیت و کیفیت تولید داشته باشد. موقعیت گلخانه باید به صورتی باشد که بیشترین مقدار نور را دریافت نماید. اولین انتخاب برای موقعیت گلخانه به صورت نمای جنوبی یا جنوب شرقی می باشد. نور تمام روز بهترین شرایط را برای گیاه فراهم می کند. البته نور تابیده شده ازجانب شرق، به هنگام صبح، برای گیاهان کافی می باشد. نور صبح بیشترین مطلوبیت را داراست، زیرا که به گیاهان اجازه داده می شود که فرایند تولید غذا را زودتر آغاز نمایند و این موضوع منجر به حداکثر رشد می شود. بالطبع انتخابهای بعدی، نمای جنوب غربی و نمای غربی می باشد؛ چرا که دریافت نور دیرتر صورت می گیرد. نمای شمالی کمترین مطلوبیت را دارد و فقط برای گیاهانی که نور کمی احتیاج دارند مناسب می باشد.
درختان برگ ریز مانند افرا و بلوط می توانند به طور مؤثری از نور شدید بعد ازظهر تابستانی با ایجاد سایه بکاهند. البته باید توجه داشت که درختان در هنگام صبح، بر روی گلخانه سایه نیاندازند. این درختان در زمستان اجازه می دهند که نور کافی به گلخانه برسد؛ چرا که در پاییز برگهای خود را از دست می دهند.